Showa, de meest stoere koi van de “grote drie” en mijn persoonlijke favoriet
Eerst even een korte aanvullende introductie, voor degenen die later ingeschakeld hebben. š
Koi uitleg voor beginners
Ben Smit een van de drijvende krachten achter Koi 2000 vroeg mij of ik niet wat artikeltjes voor de Koi Wijzer wilde schrijven. Ik schrijf regelmatig voor het blad van de NVN en ook op mijn eigen blog plaats ik regelmatig artikelen over wat mij bezig houdt in de wereld. In het kader van de huidige samenwerking tussen onze verenigingen lijkt het mij een mooie aanvulling. Ik schrijf alleen over positieve dingen dus zwaarmoedige artikelen over de landelijke of wereld problematiek hoeven jullie doorgaans niet te verwachten vanuit mijn keyboard.
Voor degenen die mij niet kennen zal ik een gedeelte plaatsen van een intro dat geschreven werd door een bevriend schrijfster. Ik vind hem zelf overigens enigszins geflatteerd, maar blijkbaar is dat hoe beginnende liefhebbers er (deels) tegenaan kijken.
Caty Kroon schreef: āAls je niet thuis bent in de ‘karperwereld’ dan heb je misschien nooit eerder van het woord showa gehoord. Ik wist in ieder geval totaal niet wat het betekende, totdat ik ‘koigek’ Ruud Besems leerde kennen.
Ruud is een soort van Japanse RotterdammerT
Ruud Besems weet heel veel over koi. Ik durf zelfs te wedden dat hij er meer van weet dan de gemiddelde Japanner, en dat is heel wat voor een Rotterdammer. Ruud is namelijk een wereldwijd gekend jurylid op koishows. Het houden van koi en ze laten deelnemen aan wedstrijden is een liefhebberij die overal wordt uitgevoerd en Ruud reist dan ook met regelmaat de wereld over om op koishows te jureren. Althans, dat deed hij in het pre-coronatijdperk. Samen met alle andere koiliefhebbers wacht ook hij op betere tijden.
Voor leken (zoals ik) schrijft Ruud met regelmaat over koi en alles wat daarmee samenhangt.ā
Tot zover de intro, dan gaan we nu beginnen over Nishikigoi oftwel koi, onze gevinde vriendjes.
Dit keer schrijf ik over de Showa oftewel Showa Sanshoku
De showa valt onder de āgroteā drie, de Go Sanke dus. Het is weliswaar eenvoudiger om een goede showa te vinden dan een goede sanke maar echt eenvoudig is het nu ook weer niet. Showa werden kort na het einde van het Taisho tijdperk structureler gekweekt. De Taisho-periode die duurde van 1912 tot 1926. Deze periode, van de goddelijke Yoshihito, wordt de periode van grote rechtschapenheid of rechtvaardigheid genoemd, het tijdperk waarin de sanke ontstond.
Het nieuwe tijdperk werd de showa periode genoemd, dit zou je letterlijk kunnen vertalen als āde periode van verlichte vrede”. In deze periode regeerde de beroemde keizer Hirohito (Showa), Hij leefde overigens van 29 april 1901 tot 7 januari 1989. De Showa periode is de langste regeerperiode in de geschiedenis van Japan. Keizer Showa regeerde van december 1926 tot januari 1989. Hirohito koos overigens zelf voor de naam showa volgens bronnen deed hij dat vanwege het feit dat hij inzag hoe groot de gevolgen van de Eerste Wereldoorlog waren. Als keizer besefte hij maar al te goed hoe belangrijk vrede is. Des te vreemder is het eigenlijk als we dan bedenken dat in de regeer periode van de verlichte vrede ook de gruwelijke Tweede Wereldoorlog plaatsvond waaraan Japan zoals wij weten ook deelnam.
In deze periode begon Jukichi Hoshino met het kweken van de showa door een kohaku met een ki utsuri te kruisen. Een ki utsuri is zwarte koi met gele patronen maar geleidelijk aan werd het geel roder en roder en kwam hij steeds meer in de buurt van de showa lijnen zoals wij die nu kennen en waarderen.
De eerste All Japan Grand Champion ooit was een… Showa
Wisten jullie trouwens al dat de eerst Grand Champion ooit op de All Japan Show, die toen logischer wijze All Nippon Show genoemd werd, een showa was? Het was nog lang niet zoān typische showa als die we tegenwoordig kennen maar ongetwijfeld wel een prachtige koi. De eigenaar van deze showa was Takeo Kuroki, de uiteindelijk officiĆ«le oprichter van de Zen Nippon Airinkai, kortweg ZNA genoemd. Deze Japanse vereniging bepaalt nog altijd de spelregels voor koi shows, zij bepalen ook de riteria waaraan de koi variĆ«teiten en en gecertificeerde juryleden aan moeten voldoen.
Die eerste Grand Champion showa had schitterend steenkoolachtig sumi (zwart) en werd gekweekt door Kobayashi uit het Niigata gebied. De naam Kobayashi is nog altijd wereldberoemd in de koi scene en is onlosmakelijk verbonden aan de wat meer traditionele showa, zeg maar even simpel de showa met wat meer sumi.
Een showa is een koi met drie kleuren.
De drie kleuren van een showa zijn net als bij de sanke zwart, rood en wit maar het grote verschil met de sanke zit hem in de basis kleur. De basiskleur van een showa is een zwart, een showa is dus een zwarte koi met witte en rode patronen. Normaal gesproken zal het zwart van een showa van onderaf als een symbolische haarklem om het lijf van de koi heen āgrijpenā. Het is het āmakkelijksteā om dit vast te stellen als de koi nog erg klein zijn. Een jonge showa zal overwegend zwart zijn, een sanke wit. Naar mate de koi groter worden is het verschil, zeker tegenwoordig, lastiger te zien. Moderne showa ook wel kindai showa genoemd hebben steeds meer witte patronen en gaan zeker voor beginnende hobbyisten steeds meer op een sanke lijken. Om aan alle criteria te voldoen zien we bij voorkeur alle drie de kleuren op het hoofd van de showa.
Een showa moet dus zwart op het hoofd hebben, vaak hebben showa van die stoere bliksemflits-achtige hoofdpatronen. In het Japans noemen we dat een menware. Ook heeft een showa normaal gesproken, net als een sanke, zwart in de borstvinnen. Om het iets makkelijker te maken is dat zwart in dit geval meer een vlek. Deze zwarte patronen in de vinnen noemen we motoguru. Bij de sanke zijn het juist streepjes, die noemen we dan tejime. Over de sanke en kohaku schreef ik al eens eerder mochten jullie die verhalen ook willen lezen klik dan op de links.
Showa sumi is doorgaans doffer dan Sanke sumi
Maar goed, terug naar de showa. Ook bij een kindai showa zien we wel het liefst motoguru in de borstvinnen. De vin uiteinden van de showa zijn normaal gesproken wit. Het zwart van een showa is vaak wat doffer dan bij een sanke. Showa sumi lijkt zoals eerder gezegd meer op steenkolen zwart waar het sumi van een sanke nog het meest lijkt op hoogglanzende pianolak.
Het rood in dit geval spreken we vaak over hi, om het simpel te houden kennen Japanners meerdere woorden voor de kleur rood. Het zal waarschijnlijk met subtiele tint verschillen te maken hebben maar we kennen in elk geval de volgende termen, beni, hi en aka. Een showa met heel veel rood noemen we een hi showa. Net als bij een kohaku en een sanke moet het rood van voor naar achter zo egaal mogelijk van tint zijn en bij voorkeur moeten de patronen scherp afgelijnd zijn. Om het wat tastbaarder te maken zou je het als volgt kunnen ātoetsenā. In Photoshop (en andere foto bewerkingsprogrammaās) heb je een pipetje waarmee je de kleurwaarde kunt bepalen. Bij een goede gefinishte koi zou het rood op het hoofd dus exact dezelfde kleurwaarde moeten hebben als het rood in de overige patronen. Overigens geldt dit in de ideale situatie eigenlijk voor alle kleuren.
Een gegeven paard mag je niet in de bek kijken, een mogelijke showa wel!
Wanneer je twijfelt en er op basis van de reeds genoemde criteria niet uit komt dan heb je nog een ultiem redmiddel. Bij twijfel kijk je gewoon āevenā in de bek van de koi, bij een showa zal daar normaal gesproken zwart zitten. Alleen is het in die bek kijken dan natuurlijk weer makkelijker gezegd dan gedaan en er zijn zoals altijd natuurlijk ook altijd weer uitzonderingen.
Om het nog moeilijker te maken zijn er tegenwoordig een soort van hybride koi zo zie je soms showa zonder zwart op het hoofd en sanke die motoguru hebben. Gelukkig komen deze uitzonderingen niet zo heel vaak voor. Als een koi ƩƩn van de criteria die voor zijn variƫteit belangrijk zijn mist is dat niet direct vreselijk, het is hooguit een klein minpuntje voor de jury.
Tot zover de showa volgende keer beschrijf ik weer een nieuwe variƫteit. Wanneer je een voorkeur hebt mag je die altijd mailen.
Bronnen: Het almachtige internet en mijn persoonlijke zinloze geheugen.
Dit artikel verscheen ook eerder in de Koiwijzer van Koi2000.